Ахмет Байтұрсынұлының ғұмырының соңғы кезеңі — қазақ зиялыларына қарсы жүргізілген саяси қуғын-сүргіннің ең қасіретті беттерінің бірі.

1920 жылдардың соңында кеңестік билік Алаш қозғалысына қатысқан тұлғаларды жаппай айыптай бастады.

1929 жылы Ахмет Байтұрсынұлы “ұлтшыл”, “кеңес өкіметіне қарсы” деген жаламен тұтқындалып, Мәскеудегі Бутырка түрмесіне қамалды. Кейін ол Архангельск облысына жер аударылды.

Суық климат, ауыр тұрмыс, тұрақты бақылауда өмір сүрді.

Бұл жылдар оның денсаулығына күрт әлсіретті. Соған қарамастан, ол рухынан таймады.

1934 жылы Максим Горькийдің жұбайы Е.П.Пешкованың араласуымен Ахмет Байтұрсынұлы бостандыққа шығып, Алматыға оралады.Алайда бұл — толық еркіндік емес еді:

Ғылыми-оқытушылықпен айналысуға тыйым салынды

Үнемі бақылауда болды

Қоғамдық қызметтен аластатылды

Сонда да ол қазақ тілі мен ұлтына деген сенімін жоғалтпады.

1937 жылы сталиндік репрессияның ең қатыгез толқыны басталып, Ахаң тағы да қамауға алынды.

Бұл жолы айып ауыр болды — “ұлт жауы”.

1937 жылдың 8 желтоқсанында Ахмет Байтұрсынұлы ату жазасына кесілді.

Ол 65 жасында, халқының болашағы үшін күрес жолында жанын қиды.

Ақталуы және мәңгілік мұрасы....

1988 жылы Ахмет Байтұрсынұлы толық ақталды. Бүгінде ол:

Қазақ тіл білімінің негізін қалаушы.

Ұлттық әліпбиді жасаушы.

“Қазақ” газетінің рухани көшбасшысы.

Ұлт ұстазы ретінде ел жадында

Ахмет Байтұрсынұлының соңғы жылдары — қысым мен қасіретке толы болса да, оның рухы ешқашан сынбады.

Ол азаттық пен білім жолындағы адал қызметімен қазақ тарихында өшпес із қалдырды.